نحوه انتخاب کلید حرارتی + رنج جریان + تنظیم کلید و کاربرد کلید حرارتی

کلید حرارتی چیست؟

کلید حرارتی یا کلید محافظ موتور (MPCB) همان طور که از نامشان پیداست در تابلوهای فرمان موتوری مورد استفاده قرار می گیرند، نام کامل این کلید ها Motor Protection Circuit Breaker که اکثراً با نام مخفف MPCB می شناسند، موتورهای الکتریکی کاربردهای فراوانی دارند و برای هدایت وسایل مکانیکی استفاده می شوند، بنابراین محافظت ازآن ها به وسیله کلیدهای حفاظت موتوری MPCB بسیار مهم است.

این نوع کلیدها در واقع برای حفاظت در برابر اضافه بار، اتصال کوتاه، روشن و خاموش کردن الکترو موتورهای سه فاز در موتور استفاده می گردند. رنج های جریانی مختلفی از 1/0 آمپر الی 630 آمپر برای این کلیدها وجود دارد. از این نوع کلید ها می توان در موتورهایی با فرکانس کاری 50 هرتز یا 60 هرتز استفاده نمود. البته این نوع کلیدها فقط تا بازه ۱۲۵ آمپر تولید می شوند.درضمن قبل از خواندن ادامه مطلب ما در مقاله کلید حرارتی به توضیحاتی همچون ویژگی ها مزایا و معایب و تفاوت آن با دیگر محصولات پرداخته ایم که میتوانید مطالعه نمایید.

کلید های حرارتی چگونه عمل می کنند؟

کلید حرارتی یا کلید محافظ موتور می توانند زیر مجموعه ای از یک قطع کننده مدار مغناطیسی حرارتی در نظر گرفته شوند، اما به دلیل کاربرد های خاصی که برای آن ها طراحی شده است، بهتر است در جهت حفاظت از موتورهای الکتریکی مورد استفاده قرار گیرند. در رله های حرارتی، سه تیغه تعبیه شده که سیم حامل جریان چند حلقه به دور آن پیچیده می شود. در اثر عبور جریان اضافه بار، هادی ها گرم و حرارات به بی متال منتقل می شود و باعث خم شدن تیغه می شود. حرکت هر یک از بی متال ها به اهرمی فشار می آورد و با جا به جا شدن اهرم، یک میکروسوئیچ که دارای کنتاکت تبدیل باز و بسته است تغییر وضعیت می دهد و مدار فرمان را قطع می کند.

رنج جریان کلید حرارتی

کلیدهای حرارتی را می‌توان با توجه به جریان نامی موتور و یا توان نامی موتور انتخاب کرد و از آن‌ ها بهره برد. البته شرکت‌های تولیدکننده کلیدهای حرارتی جداولی را تهیه می‌کنند که در این جداول بر اساس توان موتور و حتی کاربرد آن، کلید مناسب ذکرشده است و می‌توانید از کلید حرارتی پیشنهادشده استفاده کنید. موضوع لازم به ذکر آن است که اگر از موتورالکتریکی به‌درستی محافظت نکنید، انجام فرآیند تعمیرات این قطعات بسیار گران بوده و همین مسئله می‌تواند شمارا با مشکل مواجه کند، به همین دلیل استفاده از کلید حرارتی به افزایش طول عمر این دسته از محصولات کمک می‌کند.

نکاتی در انتخاب کلید حرارتی

هر زمان که ما ولتاژ را دانستیم بهتر است که جریان نامی موتور را چک کنیم. بایستی دقت کرد که جریان عملیاتی واقعی موتور ممکن است که از میزان جریان نامی موتور کمتر باشد مخصوصا زمانی که موتور در حالت بار کامل نباشد. هر چند که کلید های حرارتی بایستی بر اساس میزان جریان نامی موتور انتخاب شوند تا اجازه ورود جریان راه اندازی را به موتور بدهد.

حتی اگر خرید کلید حرارتی ما بر اساس مقادیر نامی باشد، باید به سیم کشی قطعات دقت کرد چرا که سیم مورد استفاده در مدار باید کشش عبور جریان مورد نظر موتور را داشته باشد. در غیراینصورت با انتخاب سیم ضعیف، به مرور زمان سیم گرم شده و ممکن است که ذوب شود و منجر به اشکالات جریان با وجود نصب کلید های حفاظتی در مدار شود.

ما در فروشگاه آنلاین ولت استار که نمایندگی چندین برند معتبر و با کیفیت ارائه میدهیم که سعی کرده ایم محصولاتی با اصالت را به مشتری عرضه کنیم که یکی از آن محصولات انواع کلیدهای اتوماتیک است که در برند ها و مدل های متفاوت آن موجود می باشد.

چند عامل در انتخاب کلید های حرارتی

به‌ منظور انتخاب کلید حرارتی لازم است تا چند عامل اصلی را بررسی کنید. در وهله اول باید اندازه کلید محافظت‌کننده متناسب با موتور باشد و همچنین به ولتاژ نامی و جریان نامی موتور نیز توجه داشته باشید. از سوی دیگر مقدار ولتاژ MPCB باید مطابق با ولتاژ نامی موتور باشد. همچنین پس‌ ازآن که ولتاژ موتور را مشخص کردید، لازم است تا جریان روی پلاک موتورالکتریکی را بررسی کرده و سپس اقدام به انتخاب کلید حرارتی مناسب کنید. از سوی دیگر باید به این نکته نیز توجه داشته باشید که جریان کارکرد واقعی ممکن است پایین‌تر از جریان پلاک موتور باشد. به‌عنوان‌ مثال ممکن است موتور جریان پلاک ۲۵ آمپری داشته باشد اما جریان بسیار کمتری را در حین کار بکشد، دراین‌ بین باید کلید حرارتی با توجه به مقدار ۲۵ آمپری نوشته‌ شده بر روی پلاک موتور انتخاب شود.

تنظیم کلید حرارتی

کلید حفاظت موتور زیرمجموعه‌ای از قطع کننده مغناطیسی حرارتی به‌حساب می‌آید، البته این قطعه کارکردهای بیشتری نیز در محافظت از موتورهای الکتریکی دارد. به‌ منظور محافظت از موتور الکتریکی در برابر اضافه‌بار از این کلید ها استفاده می‌شود، قسمت بوبینی این کلید ها خیلی سریع‌ تر و قسمت حرارتی آن‌ ها خیلی کندتر عمل قطع کردن سه فاز موتور را انجام داده و از این طریق از موتور حفاظت می‌کند. جهت تنظیم رنج جریان برای این قسمت مغناطیسی کلید لازم است تا مقدار آن را بین ۱٫۲ تا ۲ برابر جریان کلید تنظیم کنید. همچنین از محافظت مغناطیسی در هنگام وجود اتصال کوتاه و یا خطاهای الکتریکی جریان بالا استفاده می‌شود.

موضوع مهمی که باید بدانید این است که تفاوت بین کلید MPCB و سایر قطع کننده‌های مدار به نحوی است که کلید های حرارتی می‌توانند مدار را در برابر نامتعادلی فاز و همچنین از قطع فاز محافظت کرده و از این طریق از موتور حفاظت کند. از سوی دیگر باید به این نکته توجه داشته باشید که کلید حرارتی مجهز به مکانیزم قطع دستی بوده و امکان قطع موتورهای الکتریکی را فراهم می‌کند.

ویژگی های کلید حرارتی

• مجهز به کلید تست
• درجه تنظیم جریان
• توانایی تحمل و کار در اثر اعمال بار
• قابلیت تنظیم دقیق برای یک آمپر مشخص در بازه زمانی معین
• قابلیت قطع و غیرفعال‌سازی مستقیم موتور بدون نیاز به کنتاکتور
• قابلیت اضافه کردن رله کمکی
• قابلیت نمایش نحوه کار سوئیچ
• قابلیت سوئیچ کردن در دمای باز و بسته
• استفاده آسان

مزایای کلید حرارتی

• حفاظت اضافه جریان و جریان اتصال کوتاه
• امکان قطع و وصل مدار قدرت در حین کار
• اعمال مستقیم حفاظت بر روی سه فاز (متفاوت با بیمتال)
• امکان تنظیم سریع و ساده جریان حفاظتی در یک بازه مشخص (به کار گیری یک کلید حرارتی برای دامنه ای از کاربردها)
• نیاز کم به اقداماتی برای تعمیر و نگهداری
• حفاظت موتور در برابر نبود فاز یا عدم تقارن فازها

معایب کلید حرارتی

• قیمت بالا(به نسبت نبودن کلید یا قراردادن فیوز به تنهایی)
• عدم امکان تعمیر
• عدم امکان تنظیم آستانه قطع جریان اتصال کوتاه

کاربرد کلیدهای حرارتی

به طور کلی تمامی کلیدهای حرارتی از کاربردهای مشخص و مشترکی برخوردار می باشند. که این کاربردها به شرح زیر هستند.

• محافظت نمودن از موتور در برابر اضافه بارهای حرارتی و مغناطیسی
• کلیدزنی نمودن تمامی مدارهای موتوری
• محافظت از انواع موتورهای الکتریکی در مقابل هرگونه خطای الکتریکی
• تاخیر حرارتی ایجاد نمودن هنگام روشن شدن موتور، برای پیشگیری از داغ شدن موتور به دلیل تاثیر اضافه بار

نکته قابل توجه در رابطه با کاربرد کلید حرارتی این است که، جریان های حرارتی و مغناطیسی چه تفاوتی با یکدیگر دارند. به طور کلی جریان های ناخواسته می توانند در عملکرد مدار اختلال ایجاد نموده و منجر به آسیب دیدگی تجهیزات آن شوند. به همین دلیل برای پیشگیری از آسیب دیدگی مدار و موتور نیاز است تا این جریان های ناخواسته کنترل و تنظیم شوند. که این جریان ها را به دو دسته حرارتی و مغناطیسی تقسیم بندی می نمایند. از مهم ترین تفاوت های میان این دو جریان ناخواسته می توان به موارد زیر اشاره نمود.

• جریان حرارتی اضافه بار مدار قدرت است. در صورتی که جریان مغناطیسی به منظور اتصال کوتاه در مدار می باشد.
• هنگامی که بار حرارتی زیاد منجر به داغ شدن مدار و موتور شود، آن را جریان حرارتی می گویند. که در اثر وجود اضافه بار در مدار ایجاد شده است. اما جریان مغناطیسی هنگامی رخ می دهد که اتصال میان دو سیم فاز و نول یا دو فاز با یکدیگر ایجاد شده باشد. این کار نیز منجر به بالا رفتن حرارت الکتروموتور می شود. که در نهایت جریان اضافه بار نیز ایجاد می نماید.

کلام پایانی در انتخاب کلید حرارتی خوب

اگر کلید حرارتی انتخاب شده از اندازه مدنظر کوچک‌تر باشد، اجازه روشن شدن موتور را نمی‌دهد. و همچنین اگر کلید حرارتی بزرگ‌تر از اندازه مناسب باشد،احتمال اینکه نتواند از موتور در برابر اضافه جریان محافظت کند وجود دارد. پس انتخاب کلید حرارتی مناسب بسیار حائز اهمیت است.
به منظور تعیین اندازه مناسب کلید حرارتی دو عامل اصلی ولتاژ نامی و جریان نامی خود موتور مطرح می‌باشد. ولتاژ نامی کلید حرارتی و موتور بایستی با یکدیگر یکی باشند. کلیدهای حرارتی با ولتاژهای 230، 380، 415، 440، 500 و 600 ولت موجود است. زمانی که ولتاژ نامی مشخص شد بایستی جریان نامی کلید حرارتی را مشخص کنیم. بدین منظور بایستی جریان نامی کلید حرارتی 5/1 تا 2 برابر جریان نامی موتور باشد. همچنین درجه تنظیم کلید حرارتی را معمولا 10 درصد بیشتر از جریان نامی موتور تنظیم نمایید.

ولت استار مرجعی مطمئن برای خرید همانطور که در این مقاله خواندیم نکات بسیار زیادی وجود دارد که در خرید کلیدهای حرارتی باید دقت کنیم. در فروشگاه اینترنتی ولت استار انواع برندهای کلیدحرارتی وجود دارد و شما میتوانید با کلیک بر روی لینک زیر از قیمت و جزئیات محصولات اطلاع پیدا کنید.